فاصله را چه‌قدر رعایت کنیم؟
فاصله را چه‌قدر رعایت کنیم؟ بخش دوم
در بخش نخست، قول دادم که درباره شیوه صحیح نوشتن کلمات مرکب صحبت کنم. هرچند که در قسمت اول نوشته عرض کردم که مقوله جدا و پیوسته نویسی، بحثی اختلافی است اما اصولی هم دارد که نمی‌توان از آن‌ها تخطی کرد. یک اصل مهم این است که در املای کلمات، اصل بر جدانویسی است. هر کلمه‌ای که معنای مستقلی دارد، یا پیوسته نوشتن آن باعث اشتباه در معنی یا دشواری در خواندن و نوشتن، یا طولانی و نازیباشدن کلمه می‌شود، باید جدا نوشته شوند. مثل: شورای عالی، چشم‌پوشی، غول‌آسا، تک‌محصولی، حقیقت‌جویی، جان‌آفرین، هم‌اکنون و …
مگر این که شکل پیوسته آن‌ها پذیرفته شده باشد مثل:
کتابخانه، بزرگداشت، همشیره، آبگوشت و …
البته این نکته را هم یادآور شوم که برخی نویسندگان و بالاخص ویراستاران، از روی اعمال سلیقه، روی به جدانویسی افراطی می‌آورند که آن هم کار ناصوابی است و خیلی مقبول طبع اهل فن نمی‌افتد. مثلا در یک کتاب نمایشنامه که ترجمه بود، ویراستار محترم، در یک حرکت کاملا ذوقی و به دور از قاعده برخی کلمات را به طرز فاجعه باری جدا نوشته بود مثلا کلمه بازیگر را به شکل بازیگر، آورده بود.
توجه داشته باشید که در مواردی که نسبت به جدا یا پیوسته‌نویسی کلمه، تردید دارید، اگر پیوسته‌نویسی باعث تغییر شکل کلمه و اشکال در خواندن بشود، بهتر است که کلمه، جدا نوشته شود. با توجه به این اصل، موارد ذیل کلمات مرکبی هستند که با رعایت نیم فاصله جدا نوشته می‌شوند:
1. مصدرهای مرکب و گروه‌ها فعلی: به ستوه‌آمدن.
2. ترکیب‌های عربی رایج در فارسی: ان‌شاء‌الله، من‌جمله، عن‌قریب.
3. را: نشانه مفعولی در ترکیب: آن‌را، تو را، این را،
4. که: آن‌که، همین‌که،
5. می، فعل ساز: می‌روم، می‌آید.
6. تر و ترین: کوچک‌تر، مهربان‌ترین
7. این و آن: آن‌سو، این‌جانب
8. هم: هم‌کلاس، هم‌بحث،
9. چه: چه‌طور، چه‌قدر، آن‌چه
10. بی: بی‌حال، بی‌آزار، بی‌کار
11. ای منادا: ای‌خدا، ای‌کاش
12. یک: یکطرف، یک‌باره
13. حرف اضافه (به): به‌راحتی، به‌ویژه
14. ترکیب‌های میانوندی: گفت و گو، جست و جو
15. اسم صوتهایی که تکرار می‌شوند: قل‌قل، نق‌نق، واق‌واق
16. هیچ: هیچ‌وقت، به‌هیچ‌روی
17. اعداد: یک‌باره، پنج‌هزار، نیم‌کیلو
#الفبای_نویسندگی
#درست_بنویسیم
#الفبای_فضای_مجازی
